Công bố thực phẩm chức năng (hay còn gọi là đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe) là thủ tục bắt buộc khi doanh nghiệp muốn lưu hành sản phẩm thực phẩm chức năng trên thị trường Việt Nam. Dưới đây là những thông tin khái quát về quy trình, thủ tục, cùng các lưu ý quan trọng:
1. Cơ sở pháp lý
Trong đó, Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định chi tiết về hồ sơ và thủ tục đăng ký, phân biệt giữa:
- Tự công bố: Áp dụng cho một số loại thực phẩm thông thường, không thuộc danh mục phải đăng ký công bố tại cơ quan nhà nước.
- Đăng ký bản công bố sản phẩm: Đối với các sản phẩm thuộc nhóm đặc thù, ví dụ: thực phẩm chức năng, thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng, phụ gia thực phẩm hỗn hợp…
Thực phẩm chức năng (bao gồm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm bổ sung, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, thực phẩm dinh dưỡng y học…) thường không được tự công bố mà phải thực hiện đăng ký bản công bố tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Cơ quan tiếp nhận và thẩm quyền giải quyết
Tùy thuộc vào tính chất sản phẩm và địa chỉ doanh nghiệp, có thể nộp hồ sơ tại:
- Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế): Đối với sản phẩm nhập khẩu hoặc sản phẩm sản xuất trong nước nếu phạm vi quản lý thuộc Bộ Y tế.
- Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm hoặc Sở Y tế (được ủy quyền) tại địa phương (đối với một số trường hợp cụ thể theo phân cấp).
Doanh nghiệp nên liên hệ trước với cơ quan quản lý an toàn thực phẩm để được hướng dẫn chính xác về nơi nộp hồ sơ.
3. Hồ sơ công bố thực phẩm chức năng
Dựa theo quy định tại Nghị định 15/2018/NĐ-CP và các hướng dẫn hiện hành, bộ hồ sơ thông thường bao gồm:
- Bản công bố sản phẩm theo mẫu quy định.
- Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc Giấy chứng nhận đầu tư (bản sao công chứng) thể hiện ngành nghề kinh doanh thực phẩm.
- Phiếu kết quả kiểm nghiệm (trong vòng 12 tháng) do phòng kiểm nghiệm được chỉ định hoặc được công nhận phù hợp ISO 17025 thực hiện. Kết quả kiểm nghiệm phải thể hiện các chỉ tiêu chất lượng chính, chỉ tiêu an toàn (kim loại nặng, vi sinh…).
- Bằng chứng khoa học chứng minh công dụng của sản phẩm hoặc của thành phần tạo nên công dụng (như nghiên cứu, tài liệu khoa học, báo cáo thử nghiệm lâm sàng…).
- Đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe, phải có tài liệu chứng minh công dụng phù hợp với thành phần và hàm lượng trong sản phẩm.
- Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm hoặc GMP (nếu là cơ sở sản xuất trong nước).
- Nếu là hàng nhập khẩu, cần Giấy chứng nhận lưu hành tự do (Certificate of Free Sale – CFS) hoặc tương đương.
- Mẫu nhãn sản phẩm (Nhãn gốc, nhãn phụ) và hình ảnh nhãn dự kiến lưu hành.
- Thông tin trên nhãn cần đầy đủ theo quy định (tên sản phẩm, thành phần, hướng dẫn sử dụng, cảnh báo, tên và địa chỉ nhà sản xuất/nhập khẩu…).
4. Trình tự thực hiện
- Chuẩn bị hồ sơ: Doanh nghiệp thu thập đủ giấy tờ, kiểm tra tính hợp lệ (đối chiếu với quy định và thông tin mới nhất của cơ quan nhà nước).
- Nộp hồ sơ: Nộp trực tiếp hoặc qua cổng dịch vụ công trực tuyến (tùy theo hướng dẫn).
- Cơ quan có thẩm quyền thẩm định:
- Kiểm tra tính đầy đủ, hợp lệ của hồ sơ.
- Yêu cầu chỉnh sửa/bổ sung nếu hồ sơ chưa đạt.
- Cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm: Nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan sẽ ban hành Giấy tiếp nhận (hoặc Giấy Xác nhận công bố).
- Doanh nghiệp công bố và đưa sản phẩm ra thị trường: Sau khi được cấp giấy, doanh nghiệp có thể đưa sản phẩm lưu hành hợp pháp tại Việt Nam.
5. Một số lưu ý quan trọng
- Phân nhóm sản phẩm đúng: Tránh nhầm lẫn giữa thực phẩm chức năng và các loại thực phẩm khác, vì thủ tục và hồ sơ khác nhau.
- Chứng minh công dụng: Với thực phẩm bảo vệ sức khỏe, phải có tài liệu khoa học đủ độ tin cậy hoặc kết quả nghiên cứu phù hợp.
- Nhãn mác và quảng cáo:
- Nội dung quảng cáo phải phù hợp với công dụng đã công bố.
- Tránh sử dụng từ ngữ gây hiểu nhầm như “chữa bệnh”, “điều trị” hoặc các thuật ngữ thuộc phạm vi quản lý thuốc.
- Kiểm tra, giám sát sau công bố: Sản phẩm vẫn cần được kiểm soát chất lượng trong quá trình lưu hành. Cơ quan chức năng có quyền thanh kiểm tra, lấy mẫu xét nghiệm.
- Hiệu lực công bố: Vĩnh viễn (trừ một số trường hợp phải công bố lại theo luật quy định)
6. Tư vấn và hỗ trợ
Do quy định có thể thay đổi theo thời gian (cập nhật các nghị định, thông tư mới), doanh nghiệp nên:
- Tham khảo trực tiếp trên trang thông tin của Cục An toàn thực phẩm – Bộ Y tế.
- Tham vấn thêm đơn vị tư vấn pháp lý.
Tóm lại
Để công bố thực phẩm chức năng thành công, doanh nghiệp cần:
- Xác định đúng loại sản phẩm (thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe).
- Chuẩn bị hồ sơ đúng quy định (giấy tờ pháp lý, kết quả kiểm nghiệm, tài liệu khoa học…).
- Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền (Cục An toàn thực phẩm hoặc cơ quan được ủy quyền).
- Chờ thẩm định và cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm.
- Đảm bảo tuân thủ các quy định về công bố, nhãn, quảng cáo và kiểm soát chất lượng sản phẩm trong quá trình lưu hành.
Việc nắm rõ quy trình sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và đảm bảo sản phẩm được lưu hành hợp pháp trên thị trường. Trên đây là tư vấn của Oceanlaw về công bố thực phẩm chức năng, khách hàng có nhu cầu vui lòng liên hệ qua Hotline 0903 481 181.
- Tham khảo thêm: Công bố phụ gia thực phẩm trọn gói
